Ayurveda is de alleraller-oudste geneeskunde ter wereld. Het is de GOAT van alle health-systemen. Tot vandaag de dag leeft Ayurveda volop in India, en ook in het Westen wordt het steeds bekender.
Wat betekent Ayurveda?
Ayur betekent wetenschap of kennis en veda betekent leven. Ayurveda betekent dus letterlijk ‘de wetenschap van het leven’.
Waar komt Ayurveda vandaan?
Dit zegt de overlevering: vijfduizendduizend jaar geleden kreeg een rishi (ziener) die in het Himalaya-gebergte woonde in diepe meditatie een reeks boodschappen door. Deze kennis gaf hij door aan de zieners die er ook neerstreken, in de hoop naar de dorpen terug te keren met oplossingen voor de vele ziektes. Na tweeduizend jaar mondeling doorgeven, zijn drieduizend jaar geleden de voorschriften van de Ayurveda opgeschreven. De kennis is later naar China gebracht, waar het Chinese geneeskunde is geworden. Ook heeft het de zijderoute afgelegd en is het zo terecht gekomen in Indonesië, de Arabische wereld, Afrikaanse landen en Europa. Westerse plantengeneeskunde is gebaseerd op de Hindu wetenschap.
Wat is het verschil met de Westerse geneeskunde?
Hier hebben we de huisarts, en als de huisarts vaststelt dat je niet ziek bent, dan ben je hier gewoon gezond. Maar de Ayurveda gaat er vanuit dat gezond zijn meer inhoudt dan niet ziek zijn. Gezondheid is volgens de Ayurveda welzijn van lichaam, geest en ziel. Deze genezingskunde bekijkt health holistisch: ook je emotionele en spirituele welzijn tellen mee. Een ander verschil is dat de Ayurveda er vanuit gaat dat iedereen een ander eet- en leefpatroon nodig heeft. Geen one-size-fits-all benadering dus, maar eentje die ervan uitgaat dat we uniek en altijd in verandering zijn.
Waarom is Ayurveda nu relevant?
Nu iedereen van je zusje tot je oom yoga doet, komt er ook aandacht voor Ayurveda. Ayurveda is de zus van yoga, de twee kunnen niet zonder elkaar. Dat zit zo: je hebt Ayurveda nodig in je leven om yoga te kunnen beoefenen. Yoga is een spirituele bezigheid. Het doel is één worden met de Bramah, het allesomvattende bewustzijn. Maar veel mensen doen yoga om andere redenen: rugpijn, stress of andere ongemakken. Die fysieke, mentale en emotionele disbalans uit de weg werken; dát is Ayurveda. Als je yoga doet ben je dus vaak eigenlijk Ayurveda aan het beoefenen.
Daarnaast zijn steeds meer mensen geïnteresseerd in natuurlijkere alternatieven op moderne medicatie, nu de farmaceutische industrie is uitgegroeid tot een miljardenindustrie. Plant-based medicijnen en systemen die fysieke, mentale, emotionele én spirituele health als één zien (holistisch) dringen langzaam door in de mainstream.
Voor wie is Ayurveda?
… voor iedereen die liever niet klakkeloos synthetische medicijnen slikt om symptomen te bestrijden, maar preventief gezond wil blijven of zichzelf wil helen.
…voor wie klaar is met levenslange kwaaltjes.
…voor wie zelfheling en self-care belangrijk is.
…voor yogi’s. Want je kunt je fysieke lichaam niet transcenden als je een wrak bent, fysiek, mentaal of emotioneel.
…voor wie gelooft dat gezond zijn meer inhoudt dat de afwezigheid van ziekte; dat gezondheid holistisch bekeken moet worden.
…voor wie niet gelooft in een one-size-fits-all aanpak maar een individuele, dynamische aanpak.
…voor wie open-minded genoeg is om te begrijpen dat alles met elkaar te maken heeft; van je brainfog tot je obstipatie en je emo buien.
Wat zijn de basisprincipes?
Volgens de Ayurveda bestaan er drie typen energie die het hele universum, de natuur en ons doordringen: de drie Dosha’s. Deze regelen hoe je lichaam werkt. Van persoon tot persoon is de verdeling van die Doshas anders. En die individuele verdeling bepaalt de kenmerken van je persoonlijkheid, je gewoontes, voorkeuren, zwakten en sterke punten.
Als de drie Doshas gelijk verdeeld zijn, zijn ze in harmonie. Je bent dan kerngezond en je zit supergoed in je vel. Maar dat is zeldzaam, alleen al omdat de verdeling steeds verandert. Als je doshas uit balans zijn, voel je je minder lekker en kun je ziek worden. Daarom heeft de Ayurveda allerlei voorschriften opgenomen die je zelf kunt toepassen om dat evenwicht te herstellen.
Wat kun je ermee?
Als je Ayurveda in je dagelijkse leven toepast kun je jezelf helen van allerlei kwalen waar je misschien al heel lang mee strugglet. Ineens blijken je puistjes, droge huid, dat je het altijd koud hebt, je hormonenprobleem en de warrigheid in je hoofd allemaal met elkaar te maken hebben. Hoe dan? Je leefstijl en je dieet pasten niet bij je mind-body type. En je mind-body type is jouw unieke verdeling van de Doshas.
De drie doshas zijn:
1. Vata (wind+ruimte).. Vata is het principe van beweging. Denk aan alle beweging in je lijf, zoals
je ademhaling. Ook is het verantwoordelijk voor het zenuwstelsel.
2. Pitta (vuur+water) Pitta is het principe van de stofwisseling. Ook regelt de Pitta-energie je
lichaamstemperatuur.
3. Kapha (aarde+water) Kapha is het principe van de structuur. Het is deze energie die je lichaam
stabiliteit en stevigheid geeft.
Dosha betekent energie, en je hebt altijd een mix van de drie typen energie in je. Bij bijna iedereen overheerst één type energie. De verdeling is dynamisch: het weer, je eigen levensstijl, je omgeving en bijvoorbeeld een zwangerschap hebben invloed op die verdeling. Het gaat erom dat je eet en leeft op een manier die mind en lichaam in balans brengt. Wat dat te maken heeft met de elementen? Alles. Heb je bijvoorbeeld te veel wind-energie in je lijf, dan heb je dat ook in je darmen en kan zich dat manifesteren als obstipatie. Te veel wind-energie in je hoofd kan creativiteit en idealisme om laten slaan in angstgevoelens en warrigheid. En die droge lippen en onregelmatige ongesteldheid? Yup, ook te veel wind, Vata. Je bent altijd een combi van de drie. Door harmonie te creëren geef je jezelf als het ware een facelift van binnenuit.
Hoe kom ik erachter welke dosha ik ben?
Om erachter te komen hoe de Doshas in jou verdeeld zijn, kun je onze quiz doen!
De quiz geeft inzicht in je huidige staat. Je bent nu dus misschien vooral een Pitta, maar het kan goed zijn dat je als Kapha geboren bent. De Dosha die je bij de geboorte was is je Prakruti, en je huidige Dosha is je Vikruti. Misschien was je een Vata-kind en heb je nu ook veel Pitta energie in je. Vata-kinderen zijn licht, vroeg wakker en actief, kunnen eeuwig dagdromen, zijn creatief maar hebben ook veel warmte, knuffels nodig. Je kunt je Dosha dus veranderen, maar je wil wel in balans blijven. Er zijn tijden dat je je meer Vata voelt, of juist Pitta of Kapha. Maar je Prakriti is wel de basis, het is je eerste beste vriend(in) waar je toch weer altijd op terugvalt.
Wat als ik helemaal in balans ben?
Het kan zijn dat alle Doshas helemaal in balans zijn, en dat je helemaal nergens last van hebt. De meeste mensen herkennen zich wel in minstens één disbalans in het lijf of in de mind. Volg dan de dosha voorschriften die daarbij aansluiten.
Ayurveda laat ons zien dat lichaam en mind inter-connected zijn. Voor steeds meer mensen gaat er een wereld voor ze open als ze voor ’t eerst een dosha-test doen. Ayurveda is een game changer. Naast de Doshas zijn er nog veel meer aspecten, zoals ontgiften van de Dhotas, wellness rituelen en nog veel meer. Maar daar komen we vanzelf wel op.